UD10. Do outro lado do caleidoscopio.


Actividade 10




 

Do outro lado do caleidoscopio
Combinacións xeométricas. 
Ollo co eixo!.

Contidos B2.2., B2.4. B3.6,
Criterios de avaliación B2.1., B3.3

Ver AbP3

1.Contidos

2. Actividades
2.2 Tarefas
2.3 Recursos para as tarefas

3.Xustificación

4. Bibliografía e fontes.






1.Contidos

Para continuar aprendendo os trazados e construccións básicas do  debuxo técnico e como continuación da unidade 7 (Arréglome), imos estudalos polígonos e as súas características.
Un polígono é unha figura plana e pechada limitada por una liña crebada. Cada segmento da liña crebada denomínase lado, e os puntos de intersección dos lados chámanse vértices.
Se tódolos lados son iguais o polígono chámase equilátero; se os ángulos son iguais, chámase equiángulo; se os lados e os ángulos son iguais, o polígono  chámase regular; no caso contrario denomínanse polígonos irregulares. A suma dos ángulos externos dun polígono é igual a 360 graos.


O polígono ten as seguintes liñas notables:


Radio: é a recta R que vai desde o centro a un vértice calqueira.
Apotema: é a recta a que une o centro co punto medio de un dos seus lados.
Altura: é a recta h perpendicular a un dos lados trazada desde o vértice oposto.
Diagonal principal: nos polígonos dun número par de lados, é a recta d que une dous vértices opostos.
Perímetro: é a suma das lonxitudes de tódolos lados do polígono.


Este é o nome dos polígonos segundo o número de lados:


3 lados triángulo 
4 lados cadrado
5 lados pentágono
6 lados hexágono 
7 lados heptágono 
8 lados octógono 
9 lados eneágono 
10 lados decágono 
11 lados undecágono 
12 lados dodecágono

A partir de aquí podemos dicir polígono de trece lados, catorce lados...
 

Estas son as construcións particulares dos polígonos, coñecendo o radio da circunferencia que o circunscribe.

Construción do triángulo inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
 Construción do cadrado inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do pentágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do hexágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do heptágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do octógono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do eneágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do decágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido
Construción do dodecágono inscrito nunha circunferencia de radio coñecido 
Método xeral de construción de polígonos inscrito nunha circunferencia de radio coñecido.
Ademais de todos estes métodos temos unha maneira xeral coa que podemos construír poligonos con calquera número de lados.


A construción de polígonos xa foi vista en cursos anteriores, polo que resultará sinxelo recordarlos pasos vendo os debuxos.  Aínda que se hai algunha dúbida, temos no youtube feixes de explicacións sobre calquera procedemento. Ou plataformas adicadas ó debuxo como por exemplo a de Mongge. Nestos enlaces tes algún exemplo:

www.mongge.com/ejercicios/1974

www.mongge.com/ejercicios/28118

www.mongge.com/ejercicios/23857



Ademáis dos polígonos coñecidos, poderemos construír tamén os polígonos estrelados, unha vez que os vértices quedan marcados na circunferencia só teremos que cambiar a forma de unilos.



Se unimos os vértices dun polígono saltando rítmicamente un número dado de vértices (ó que chamamos paso) ata volver ao primeiro conseguiremos un polígono estrelado. Dependendo do número de vértices poderemos conseguir máis ou menos polígonos estrelados cun mesmo número de puntas. 


Se o número de vértices que imos saltando é divisor do número de lados, a estrela que obtemos non é un polígono estrelado verdadeiro, senón a intersección de outros poligonos menores superpostos. O cal sería un polígono dun número de lados igual ó número de lados do orixinal dividido entre o paso. Observa o exemplo:


Neste video podes ver os fermosos motivos decorativos da arte islámica, deseñadas a partir de diversas relacións entre elementos xeométricos e formas poligonais. https://youtu.be/pg1NpMmPv48



2. Actividades

Nesta unidade plantéxanse 5 tarefas manuais e dixitais, coas que poderás practicar e reforzalos teus coñecementos sobre xeometría, creación de polígonos, polígonos estrelados e redes modulares. Así como gañar destreza tanto co uso dos instrumentos de debuxo técnico como cos medios dixitais dos que dispoñemos para o debuxo técnico.

No apartado 2.2 propóñense varias APPs que che axudarán a lograr bos resultados e a realizar algunhas das tarefas. Ademáis podes traballar con algunha outra que xa coñezas ou atopes e che pareza interesante. Xa sabes que Internet ofrece moitísima axuda se a usamos con cabeza.




2.1 Tarefas

2.1.1 Prácticas de construción de polígonos coa finalidade de deseñar distintas mandalas.

2.1.2 Deseño dun motivo decorativo tipo islámico de gran tamaño.


2.1.3 Investiga na Internet qué é e cómo se fai un caleidoscopio. Elaborade un en grupo (3 alumnos). Onde un membro se fará cargo do corpo do obxeto. Outro de deseñar e crear sobre papel un estampado, aplicando os coñecementos adquiridos sobre os polígonos. Servirá  para forralo obxeto, que ten forma de prisma de base triangular. E o outro membro desenvolverá a parte móbil do aparato.

                                Imaxe de dominio público. Rescatada de Pixabay

                                         Imaxe de dominio público. Rescatada da Wikimedia

2.1.4 Crear un xoguete no que usaremos varias mandalas de diversos tamaños feitas en cartón, acetato ou papel e coloreadas. Imos superpolas e unilas polo seu centro. Logo tentaremos darlle movemento usando algún eixo. O obxetivo é que produza efectos visuais similares a un caleidoscopio.

2.1.5 Facer un flipbook dixital cunha evolución dunha mandala en base poligonal, para velo seu desenvolvemento. Deseñaremos as imaxes dixitais con algunha aplicación para o móbil como Doodle ou Radial. Teremos que capturar un a un cada paso que vaiamos dando. Logo montarémola secuencia de imaxes coa axuda dun programa ou aplicación de edición de videos, como Kizoa ou Filmora.


Exemplo de traballo efecto caleidoscopio



2.2 Apps





Magic Doodle free, é unha aplicación para deseñar mandalas no dispositivo móvil. Esta APP tamén che permíte facer un video coa evolución da túa mandala.


Kizoa: Esta intuitiva e sinxela aplicación para o ordenador permíteche facer videos e presentacións usando fotos, vídeos e música. Ademais podes engadir textos, efectos e transicións, ademais de modificar tempos. O teu traballo pódelo compartir por e-mail, blogues, facebook, youtube e incluso gravalo en DVD ou descargalo en formato vídeo. 





Filmora: esta aplicación para o ordenador é un editor de videos sinxelo onde podes traballar con videos, inaxes ou  música. Ofréceche distintos Filtros, Capas, Transicións e Títulos Personalizados Podes crear e expresarte sen límites. Aplica innumerables efectos e consegue un acabado refinado para o teu vídeo.


Mongge: é un editor online de Debuxo Técnico deseñado para facilitar o estudo e a difusión de problemas xeométricos orientados a Educación Secundaria e Bacharelato. En Mongge, reprodúcense as técnicas de debuxo en papel, con regra e compás, e, ao mesmo tempo, aprovéitanse todas as facilidades que achega o computador para axilizar os procesos mecánicos de debuxo e centrarse na resolución de problemas xeométricos. Os exercicios creados con Mongge pódense resolver online pero se o prefires tamén poderás imprimilos e resolvelos en papel. As solucións aos exercicios móstranse como unha película animada. Isto permite examinar paso a paso o proceso de resolución dos problemas expostos e así facilitar a explicación, análise e avaliación dos exercicios.
Hai máis de 30.000 exercicios de Debuxo Técnico. Todos foron creados e publicados polos seus usuarios e serven a diario no seu traballo a miles de persoas.
Ver as solucións pode ser entretido, interesante e pódeche axudar a resolver as túas dúbidas máis rápido, pero recomendámosche que tentes resolver os exercicios antes de reproducilas, é a mellor forma de sacarlle partido ao teu traballo.




Cámara caleidoscopio: a través desta aplicación podes realizar belas mostras de arte replicando partes dunha imaxe capturada coa túa cámara en certos ángulos. Podes crear unha incrible e fermosa pintura de caleidoscopio en cuestión de segundos con tan só usar a túa cámara, a contorna e a túa creatividade!

3.Xustificación


Para desenvolver estas actividades facilítase unha exposición inicial dos contidos correspondentes,  que o alumnado completará buscando nova información en Internet. É dicir, deberá acceder, obter, procesar e usala información para crear novos contidos, que deberá saber comunicar principalmente con medios dixitais. A práctica desta competencia dixital logrará que o alumnado aprenda a aprender por sí mesmo. O proceso de aprendizaxe está pautado en cada unidade.
Desde as antigas culturas ata as actuais os procesos de creación artística estiveron presentes nas respostas dadas ás necesidades de expresión e comunicación, plasmando a través dunha representación gráfica as intencións comunicativas do artista. 

Metodoloxías de traballo:

− Elaboracións artísticas onde o alumnado proxecta as súas propias respostas. Poden entenderse dentro deste apartado desde traballos preparatorios, a traballos de proceso ou a elaboracións do produto final.

− Cadernos de traballo e bosquexos, onde se recollen ideas relacionadas co mesmo, observacións sobre as actividades de dentro e fóra das clases... Permite valorar o traballo reflexivo e mostra evidencias do progreso, ademais de que a plasmación escrita é unha boa maneira de mostrar o aprendido.

− Presentacións visuais, orais ou escritas. Poden ser individuais ou grupais e permiten a valoración dos traballos durante o seu proceso ou á finalización dos mesmos. Favorecen reparar na importancia do proceso creativo e na importancia das achegas do resto do grupo.

− Probas persoais de autoevaluación sobre un determinado traballo. Permiten tomar conciencia dos puntos fortes e débiles, e apreciar os desenvolvementos persoais e creativos nos progresos artísticos.

− Contratos de traballo, son convenios establecidos entre profesorado e alumnado onde de mutuo acordo se establecen unha serie de condicións de traballo que se comprometen a cumprir.

− Cartafol de traballo ou portafolio. Recollen todas as etapas dun traballo, desde o seu inicio á conclusión, pode tomar diferentes formatos en función do tipo de elemento empregado como debuxos, escritos, fotografías... Trátase dunha variedade de elementos do proceso de traballo que permiten valorar a progresión de cada persoa. Propoñemos a achega dos traballos nunha carpeta drive onde cada estudante escanea ou fotografía os exercicios realizados sobre papel, e sube as súas imaxes dixitais e presentacións de diapositivas.

Obxectivos

Resolver problemas sinxelos referidos a polígonos,  utilizando con precisión os materiais de debuxo técnico.

Resolver e analiza problemas de configuración de formas xeométricas planas e aplicalo á creación de deseños persoais. 

Analizar a configuración de deseños realizados con formas xeométricas planas, creando composicións onde interveñan diversos trazados xeométricos, utilizando con precisión e limpeza os materiais de debuxo técnico. 

Utilizar programas de debuxo por computador para construír trazados xeométricos.

3.1 Temporalización

3.1 Temporalización

Para esta unidade didáctica plantéxanse 10 sesións.

3.2 Competencias Clave
 
CAA 

CMCCT

3.3 Avaliación

Proponse a seguinte rúbrica